Marseillestraat, Meulestede
Locatie Marseillestraat, Meulestede, Gent, België
Opdrachtgever Thuispunt.Gent, Stad Gent
Masterplanning DISCO: maatschap Dhooge & Meganck Architectuur + Denc-Studio + Humbble
Landscap Kollektif landscape + Els Huigens
Mobiliteit Scelta Mobility
Opp. 35.000 m² BVO
Datum 2023-2024
Status In opmaak
Het eiland Meuledestede aan de rand van de haven van Gent
bestaande bebouwde context
MASTERPLAN VOOR DE VERVANGBOUW VAN 281 SOCIALE WONINGEN, INCLUSIEF GEÏNTEGREERDE ENERGIESTUDIE
RAAMOVEREENKOMST ‘DISCO’
Deze opdracht kadert in de raamovereenkomst voor ‘stedenbouwkundig ontwerp, perceel II, complexe stedenbouwkundige planprocessen en masterplannen’, een initiatief van het team van de Gentse stadsbouwmeester. Hiervoor verenigden we ons met onze partners in een aparte maatschap DISCO (Design Intelligence for Sustainable, Complex Opportunities).
Meer over DISCO en onze raamovereenkomst vind je hier.
MARSEILLESTRAAT - MEULESTEDE
Na een minicompetitie op basis van een eerste visie werd ons team als laureaat aangeduid. Onze opdracht bestaat erin een masterplan te ontwerpen voor de vervangbouw van de 281 bestaande sociale woningen en de aanleg van de publieke ruimte. Een complexe opdracht op onze maat, aangezien de vertaling van het oude sociale woningenbestand naar de hedendaagse normen een oppervlaktevermeerdering van meer dan 40% vereist.
EEN UNIEKE PLEK
De wijk Muide- Meulestede is een druk bestudeerd stuk stad. De plaatselijke mobiliteitscontext gaat er al jarenlang ten koste van de leefbaarheid. Beleidsmakers werden hierdoor aangespoord om actie te ondernemen. De loodsen aan de Voorhavenkaai werden herbestemd tot bruisende woon- en werkplekken die de Muide verbinden met kwaliteitsvolle waterfrontontwikkelingen in binnen- en buitenland. De tijd waarin de sloop van de loodsen geopperd werd ligt evenwel nog niet zo lang achter ons. De Muide pionierde in Gent en is hierdoor een exponent van de heropleving van Stad, waarbij verweving tussen (maak)industrie, erfgoed en wonen als unique selling point naar voor geschoven wordt. De heropwaardering van de kades is het teken van het geloof in de Muide, proeftuin voor nieuwe vormen van stedelijk leven. Het uitwerken van een gouden rand is evenwel niet genoeg. De Gentse 19e – eeuwse wijken kreunen onder een gebrek aan identiteit, waardoor ze als bestemming vaak overslagen worden: zowel door inwoners, als door bezoekers. De case Muide-Meulestede is daarboven niet louter gevoelsmatig een eiland, het is fysiek ook afgescheiden van de overige stadsdelen. Er moet gezocht worden naar evenwicht tussen het verbinden van de wijk met omliggende wijken, evenals het sterker uitbouwen van de eigen identiteit, waardoor precies deze verbindingen niet levensnoodzakelijk zijn.
DE MUIDE MORGEN
De wijk Muide-Meulestede is een eiland waar diverse werelden samenkomen. Om een alternatief verhaal te schrijven waarbij voorhaven, buurt en haven verstrengeld worden tot een uniek DNA liggen in de wijkstructuurschets volgende thema’s voor:
De GEZONDE stadswijk: dit is de wijk waar het prettig leven en werken is. Waar we leren van elkaar en waar we terug samenwerken aan een betere toekomst
De VERBONDEN stadswijk, put kracht uit zijn eigen identiteit en erfgoed en kijkt vooruit naar een veranderende toekomst. We maken een robuuste solide drager die openstaat voor de vele innoverende kansen van de toekomst
De AANPASBARE stadswijk, is de wijk die bestand is tegen de toekomst. Die zijn identiteit en verleden niet verloochent en tegelijkertijd plaats biedt aan de toekomstige uitdagingen.
De NATUURLIJKE stadswijk, zorgt voor meer ruimte voor natuur, water en voedsel. Een binnentuin voor de wijk die voor iedereen toegankelijk is en die plaats maakt voor ecologie en water.
De CIRCULAIRE STADSWIJK, stopt de afvalstroom door in te zetten op eigen en lokale krachten. Dit circulair stadsdeel wordt ook een productieve stad.
Hoewel deze thema’s vrij generisch gelezen kunnen worden, stellen ze, in het toepassen ervan, Muide- Meulestede voor concrete acties die enerzijds haalbaar zijn, anderzijds voldoende ambitie tonen. Het voorstellen van Muide- Meulestede als een Gouden rand (zowel voor wonen, als havenactiviteiten), een groen kralensnoer met diverse centraliteiten en een ‘binnentuin’ waarin de wijk verpaterholliseert wordt kan verder worden uitgewerkt. Door het opschuiven van mobiliteit naar de randen ontstaat een leefbare kern waarin het fijn toeven is. Het is krachtig dat precies deze conditie haaks staat op de context van vandaag, maar de ingrepen die ervoor genomen moeten worden geen kaalslag of tabula rasa vragen. Het is precies de diverse aard van Muide – Meulestede waarbij de fysieke nevenschikking tussen Voorhaven, Binnenwereld en Haven letterlijk te nemen is, die dergelijke ingrepen in de toekomst mogelijk maakt.
De conditie die Muide-Meulestede dwingt om te veranderen is, geeft exact de randvoorwaarden waardoor Muide-Meulestede radicaal kan veranderen.